BYD – chiński fenomen motoryzacyjny. Jak powstał lider rynku aut elektrycznych?
Ten tekst przeczytasz w 15 minut.
Stanowisko BYD Auto na Bangkok International Motor Show w 2023 roku /
fot. iMoD Official
Od skromnych początków do globalnego lidera elektromobilności – historia BYD opowiada o determinacji, innowacjach i strategicznych decyzjach, które obecnie zmieniają oblicze motoryzacji. Firma została założona w 1995 roku przez Wanga Chuanfu najpierw zajmowała się wyłącznie technologią akumulatorów litowo-jonowych w elektronice użytkowej. Rozwój w branży motoryzacyjnej, w tym w produkcji samochodów elektrycznych i hybrydowych był kolejnym krokiem, który pozwolił na globalną ekspansję marki.
Skąd nazwa BYD i co oznacza?
W 1995 roku Wang Chuanfu, 30-letni chemik i absolwent Centralnego Uniwersytetu Południowego w Changsha, zrezygnował z pracy w państwowym instytucie badawczym zajmującym się technologią akumulatorów litowo-jonowych. Wraz ze swoim kuzynem zebrał grupę 20 współpracowników, zaciągnął pożyczkę w wysokości 2,5 miliona juanów i założył niewielkie przedsiębiorstwo Yadi Electronics. Jego celem była produkcja akumulatorów dla rozwijającego się rynku elektroniki użytkowej, zwłaszcza dla rosnącego sektora telefonów komórkowych.
Rok później, w 1996 roku, firma rozpoczęła działalność jako dostawca baterii dla największych producentów elektroniki. Wkrótce Wang Chuanfu zdecydował się na zmianę nazwy przedsiębiorstwa na Biyadi Electronics, dodając przedrostek „Bi” jako fonetyczną adaptację angielskiej wymowy litery „B”. Posunięcie to miało na celu zwiększenie rozpoznawalności marki, szczególnie podczas wydarzeń branżowych, gdzie firmy były często wymieniane alfabetycznie.
To był moment narodzin globalnej marki. Z chińskiego Biyadi stworzono skrótowiec BYD, który nie miał początkowo głębszego znaczenia. Aby nadać firmie bardziej międzynarodowy charakter, przyjęto slogan „Build Your Dreams” („Buduj swoje marzenia”), który idealnie wpisał się w aspiracje marki, przekształcając BYD w symbol innowacji i ambitnego rozwoju.
Początki BYD
Założona w lutym 1995 roku firma BYD zaczęła swoją działalność jako producent akumulatorów do telefonów komórkowych. Założycielem przedsiębiorstwa jest Wang Chuanfu, później określany często jako chiński Elon Musk, który odkupił popadającą w długi fabrykę baterii i zaledwie w kilka lat uczynił z niej jednego z czołowych producentów na światowym rynku.
W życiorysie obu liderów branży samochodów elektrycznych jest jednak kilka różnic - Wang Chuanfu zaczynał właściwie od zera, wychowując się w ubogiej rodzinie w trudnych dla chińskiej ludności czasach "rewolucji kulturalnej", a obecnie daleko mu do wizerunku medialnej gwiazdy. Zupełnie inaczej wyglądała perspektywa urodzonego w dobrze sytuowanej w RPA rodzinie Muska. Porównanie jest jednak trafne w przypadku skutecznej strategii oraz globalnej wizji rozwoju swoich przedsiębiorstw. Innowacyjność oraz zaangażowanie w badania i rozwój przyczyniły się do szybkiego rozwoju BYD.
Firma początkowo skupiała się na branży elektroniki użytkowej, bardzo szybko zdobywając reputację dzięki produktom wysokiej jakości i nowoczesnym rozwiązaniom technologicznym. Z czasem, rozwijając swoje działania, BYD rozszerzyło swoje interesy również w kierunku rozwoju w innych branżach, co zapowiadało kolejny, istotny rozdział w jej historii.
BYD F3 (produkcja w latach 2005 - 2019) - drugi samochód marki BYD, będący zarazem pierwszym opracowanym przez firmę od podstaw / fot. Kevauto
Rozwój i ekspansja w branży motoryzacyjnej - powstanie BYD Auto
W 2003 roku BYD zrobiło krok, który w dalszej perspektywie był początkiem globalnego rozwoju przedsiębiorstwa – zakupiło Qinchuan Automobile Company wraz z jego zakładem produkcyjnym, a następnie dokonał zmiany nazwy na BYD Auto wchodząc tym samym w sektor motoryzacyjny.
Dotychczasowy miejski model Qinchuan Flyer, łudząco podobny np. do znanego z naszych ulic Fiata Seicento, przeszedł gruntowną modernizację w 2004 roku i otrzymał nowe oznaczenie – BYD Flyer, stając się pierwszym samochodem marki BYD. Na bazie zmodernizowanego projektu opracowano serię prototypów, które badały możliwości zastosowania różnych wersji nadwoziowych, w tym sedana i kombi. Model Flyer posłużył również jako platforma do testów technologii spalinowo-elektrycznych układów hybrydowych.
W 2005 roku BYD Auto rozpoczęło eksport Flyera na rynki zagraniczne, a jednocześnie zaprezentowało drugi model – kompaktowy BYD F3, stanowiący pierwszą konstrukcję opracowaną od podstaw. Projekt ten odpowiadał na potrzebę rynku, oferując pojazdy o konkurencyjnej cenie w stosunku do europejskich marek, ale jednocześnie wyższej jakości wykonania niż ówczesne chińskie odpowiedniki.
W kolejnych latach BYD dynamicznie rozbudowywało swoją gamę modelową. W 2008 roku, przy premierze pierwszego produkcyjnego hybrydowego modelu F3DM, uwagę na firmę zwrócił legendarny amerykański inwestor Warren Buffett, nabywając 10-procentowy pakiet akcji BYD. Rozwój marki zaowocował osiągnięciem kolejnego kamienia milowego – w 2010 roku wyprodukowano milionowy egzemplarz.
Wykorzystanie kompleksowego know-how z produkcji baterii odegrało decydującą rolę w rozwoju innowacyjnych samochodów napędzanych silnikiem elektrycznym. Dzięki połączeniu nowoczesnych technologii z atrakcyjną ceną, pojazdy BYD zdobyły uznanie na rynku, a BYD Auto we własnym kraju stało się symbolem innowacji oraz technologicznej przewagi w segmencie przystępnych cenowo modeli elektrycznych i hybrydowych.
Firma rozszerzyła swoją działalność, skupiając się na energetyce słonecznej i tworząc BYD Solar. Dywersyfikacja produkcyjna objęła nie tylko panele fotowoltaiczne, ale także systemy magazynowania energii oraz produkcję samochodów elektrycznych i hybryd plug-in. W efekcie BYD szybko ugruntowało swoją pozycję jako globalna marka, konkurując z największymi graczami na rynkach energetyki i transportu.
Spójna koncepcja wizualna modeli
W 2016 roku BYD Auto rozpoczęło budowę spójnego wizerunku modeli, nawiązując współpracę z uznanymi zagranicznymi specjalistami. W listopadzie firma powierzyła kierowanie działem stylistycznym niemieckiemu projektantowi Wolfgangowi Eggerowi, który wcześniej współpracował z producentami takimi jak Alfa Romeo, Audi czy SEAT. Postawiono również na współpracę z zagranicznymi gwiazdami, w grudniu tego roku amerykański aktor Leonardo DiCaprio został ambasadorem marki, występując w kampanii promującej hybrydowego SUV-a Tang.
Pierwszym prototypem zapowiadającym nową erę w stylistyce BYD Auto był BYD Dynasty Concept, zaprezentowany w kwietniu 2017 roku. Projekt ten, autorstwa Wolfganga Eggera, pozwolił firmie odejść od wizerunku producenta kopiującego stylistykę marek takich jak BMW, Mercedes-Benz, Toyota, Ford, Lexus czy Renault. Nowy, spójny język stylistyczny został wprowadzony do seryjnych produktów wraz z premierą minivana BYD Song Max we wrześniu 2017 roku, a kolejne modele prezentowały charakterystyczny design z pasem przednim określanym jako „Dragon Face”.
BYD Song Max (2018) — pierwszy model zgodny z nowym, spójnym wizerunkiem stylistycznym wprowadzonym przez Wolfganga Eggera / fot. Kevauto
Postawienie na elektryczny układ napędowy
W 2020 roku zwiększono nakłady na rozbudowę i modernizację oferty, z naciskiem na elektryfikację napędów, obejmującą segmenty: modele osobowe, crossovery, SUV-y, pojazdy użytkowe oraz konstrukcje specjalistyczne, takie jak taksówki. Konsekwencją czego udział rynkowy BYD Auto w Chinach wzrósł z 5,8% w 2020 roku do 27,5% w 2022, a firma po 19 latach całkowicie wycofała się z oferowania układów wyłącznie spalinowych, przechodząc na konstrukcje hybrydowe i w pełni elektryczne.
Równolegle, na trzecią dekadę XXI wieku przypadała największa ekspansja zagraniczna. Kluczowym produktem tej strategii był kompaktowy model elektryczny BYD Atto 3, zaprezentowany w sierpniu 2021 roku. W kwietniu 2023 roku zadebiutował miejski hatchback Seagull, konkurujący przede wszystkim ceną – jego sukces pozwolił na wyprodukowanie 200 tysięcy egzemplarzy w ciągu 7 miesięcy.
Kolejnym etapem ekspansji była dywersyfikacja technologii akumulatorów. W 2020 roku innowacyjna konstrukcja baterii składająca się z litowego fosforanu żelaza (LFP) o nazwie „Blade Battery” trafiła najpierw do Toyoty, a także do Tesli, która wykorzystała ją między innymi w Modelu Y. W 2022 roku BYD rozszerzyło dostawy baterii na rodzimych producentów, wprowadzając jednocześnie technologię hybrydową Dual Motor. W 2024 roku do grona zleceniodawców należały amerykańskie koncerny General Motors oraz Ford Motor Company.
Rok 2022 przyniósł także zmiany strukturalne w BYD Auto. Firma po raz pierwszy zarządzała więcej niż jedną marką – dotychczasowe joint venture prowadzone we współpracy z Mercedesem, Denza, zostało przekształcone w markę całkowicie związaną z BYD. Na początku 2023 roku utworzono również luksusową markę Yangwang, skierowaną do segmentu produktów premium i technologicznie zaawansowanych, a w połowie tego samego roku portfolio wzbogaciła trzecia marka – Fangchengbao, oferująca hybrydowe SUV-y o terenowych właściwościach.
Wnętrze BYD Atto 3 - jednego z modeli, które zapoczątkowały globalną ekspansję marki, na zdjęciu egzemplarz na rynek japoński / fot. 芯正
Ekspansja na rynki zagraniczne
Rozwój na zagranicznych rynkach rozpoczął się od krajów rozwijających się, które w pierwszych dwóch dekadach działalności były otwarte na chińskie firmy. Rosja, Ukraina i Chile to jedne z pierwszych państw, do których ze swoją ofertą weszła firma BYD kolejno w 2005, 2011 i 2012 roku, a w 2015 roku do listy dołączyły Filipiny. Przełomem w globalnej ekspansji było intensywne poszerzenie oferty na początku trzeciej dekady XXI wieku, w związku z decyzją o przejściu na wyłącznie zelektryfikowane układy napędowe.
W 2021 roku BYD Auto weszło na rynek europejski, zaczynając od Norwegii. Rok 2023 to kolejny krok w stronę międzynarodowej ekspansji – firma weszła na rynek japoński, rozwój kontynuowano na Bliskim Wschodzie i w innych krajach zachodnioeuropejskich. Po 2021 roku kluczowym elementem zagranicznej strategii BYD była budowa zakładów produkcji samochodów osobowych. W 2024 roku rozpoczęły działalność fabryki w Tajlandii i Uzbekistanie, a firma zapowiedziała budowę kolejnych zakładów: w Brazylii, Indonezji oraz na Węgrzech. Podjęto również szeroko zakrojone akcje marketingowe w Zachodniej Europie. W 2024 roku BYD Auto zostało oficjalnym partnerem europejskich mistrzostw piłki nożnej Euro 2024.
Elektryczny autobus BYD K9. To właśnie autobusy były pierwszymi pojazdami marki BYD Auto pojawiającymi się na zachodnich rynkach na około 10 lat przed samochodami osobowymi.
Pierwszym pojazdem BYD w Polsce był... autobus
BYD Auto nie ogranicza się wyłącznie do produkcji samochodów osobowych – kluczowym obszarem działalności firmy jest również rozwój elektrycznych autobusów i ciężarówek. To właśnie autobusy stały się pierwszym krokiem chińskiego koncernu w globalnej ekspansji w branży motoryzacyjnej, na długo przed debiutem elektrycznych aut osobowych.
Przełomem w tej dziedzinie była zaprezentowana w 2010 roku seria BYD K-Series, która szybko zyskała uznanie operatorów transportu publicznego. Elektryczne autobusy trafiły do flot miejskich w wielu azjatyckich i europejskich miastach, w tym również do Polski w 2013 roku.
Dynamiczny rozwój wymagał rozbudowy zaplecza produkcyjnego. W tym samym 2013 roku BYD uruchomił pierwszą zagraniczną fabrykę w Stanach Zjednoczonych, a sześć lat później rozszerzył działalność na Kanadę. W międzyczasie, w 2017 roku, otwarto pierwszą europejską linię produkcyjną w węgierskim Komárom, co umocniło pozycję marki na Starym Kontynencie.
W 2024 roku BYD postawił kolejny ważny krok – chiński gigant znalazł się w gronie faworytów przetargu na nową flotę legendarnych londyńskich piętrowych autobusów. Model BD11 może wkrótce zastąpić dotychczasowe New Routemastery, umacniając pozycję BYD jako jednego z liderów w elektryfikacji transportu publicznego.
Jeden z dostępnych w Polsce modeli komfortowy sedan ze sportowym zacięciem - BYD Seal.
BYD w Polsce
BYD Auto, jeden z największych producentów samochodów elektrycznych na świecie, umacnia swoją pozycję również na rynku polskim. W ofercie dostępne są modele takie jak sedan BYD Seal, SUV BYD Sealion 7 oraz kompaktowy BYD Dolphin.
Autoryzowani dealerzy, m.in. BYD Garcarek z Ociąża, potwierdzają obecność marki w Polsce i zapewniają klientom łatwy dostęp do pojazdów. BYD Garcarek oferuje kompleksowe usługi serwisowe, w tym naprawy blacharsko-lakiernicze, wsparcie finansowo-administracyjne, detailing oraz pomoc techniczną. Dzięki temu BYD zdobywa swoją pozycję w segmencie samochodów elektrycznych i hybrydowych na polskim rynku.
Samochody BYD z silnikiem elektrycznym
BYD Seal
BYD Seal U
BYD Tang
BYD Sealion 7
BYD Dolphin
Samochody BYD z silnikiem hybrydowym
BYD Seal U DM-i
Autorska konstrukcja baterii Blade Battery spełniającej standardy bezpieczeństwa, akumulatory są zintegrowane z nadwoziem w ramach technologii Cell-to-body.
Technologia
Innowacje i technologie w samochodach BYD
BYD zdobyło reputację dzięki przełomowym innowacjom i zaawansowanym technologiom. Kluczowym osiągnięciem jest opracowanie własnej technologii baterii fosforanowo-żelazowej (LFP), uznawanej za bezpieczniejszą i bardziej wydajną niż tradycyjne rozwiązania litowo-jonowe. Prace nad tą technologią doprowadziły do wprowadzenia na rynek Blade Battery. W odróżnieniu od popularnych akumulatorów litowo-jonowych, baterie BYD przeszły rygorystyczne testy, w tym test przebicia gwoździem, symulujący ekstremalne uszkodzenie – bez ryzyka zapłonu lub eksplozji. Technologia ta znalazła zastosowanie nie tylko w pojazdach elektrycznych, ale również w systemach magazynowania energii.
Kolejnym istotnym krokiem było wprowadzenie elektrycznego modelu Han, wyróżniającego się dużym zasięgiem, dynamiką oraz wysokim standardem wykończenia. Model ten stał się symbolem aspiracji BYD do produkcji pojazdów o najwyższych standardach, konkurując z globalnymi liderami branży. Stałe inwestycje w badania i rozwój pozwalają firmie systematycznie wprowadzać nowe rozwiązania, podnosząc poprzeczkę dla konkurencji.
Baterie LiFePO4 i Blade Battery
BYD jest liderem w produkcji baterii litowo-żelazowo-fosforanowych (LiFePO4), znanych jako LFP. Akumulatory te charakteryzują się wysoką stabilnością termiczną i długim cyklem życia, co czyni je bezpieczniejszymi niż tradycyjne baterie litowo-jonowe. Dzięki tym właściwościom LFP idealnie sprawdzają się w pojazdach elektrycznych.
Technologia Blade Battery, oparta na LFP, znajduje zastosowanie zarówno w samochodach, jak i autobusach, umożliwiając dłuższy czas pracy na jednym ładowaniu oraz obniżenie kosztów eksploatacji poprzez przedłużenie żywotności i zmniejszenie ryzyka awarii.
Technologia Cell-to-Body
Technologia cell-to-body stosowana w samochodach BYD to innowacyjne rozwiązanie, które integruje akumulatory bezpośrednio z konstrukcją nadwozia. Dzięki temu pojazdy zyskują zwiększoną sztywność strukturalną, co przekłada się na lepsze właściwości jezdne i wyższy poziom bezpieczeństwa. Bezpośrednia integracja akumulatorów pozwala również na optymalizację przestrzeni wewnętrznej i redukcję masy pojazdu, co korzystnie wpływa na efektywność energetyczną oraz wydajność układu napędowego. Rozwiązanie to umożliwia skuteczniejsze zarządzanie ciepłem i minimalizuje ryzyko uszkodzeń podczas kolizji, co stanowi dodatkowy atut dla użytkowników pojazdów elektrycznych BYD.
Technologia ePlatforma 3.0
BYD ePlatforma 3.0 to zaawansowany system, który integruje systemy napędowe, zarządzanie energią oraz technologie pokładowe w jednolite rozwiązanie. Dzięki skalowalnej architekturze umożliwia produkcję szerokiej gamy pojazdów elektrycznych, optymalizując efektywność energetyczną oraz dynamikę jazdy. System skraca czas ładowania, zwiększa zasięg i poprawia parametry bezpieczeństwa. ePlatforma 3.0 stanowi fundament innowacji w strategii elektromobilności BYD, podnosząc komfort i niezawodność użytkowania pojazdów.
Innowacje w elektromobilności
BYD to pionier w produkcji hybrydowych oraz w pełni elektrycznych pojazdów – od samochodów osobowych, przez autobusy, po ciężarówki. Elektryczne autobusy firmy redukują emisję spalin i hałas w miastach na całym świecie. Firma nieustannie inwestuje w badania i rozwój, by podnosić efektywność energetyczną swoich produktów oraz wdrażać nowoczesne systemy zarządzania energią. Szybkie ładowarki BYD skracają czas ładowania, co zwiększa praktyczność pojazdów.
Silniki elektryczne i hybrydowe
Jako producent pojazdów elektrycznych i hybrydowych, BYD stawia na kompleksowe systemy napędowe, a nie na szczegółowe oznaczenia silników typowe dla pojazdów spalinowych. W ofercie znajdują się różne rodzaje silników elektrycznych, gdzie kluczowe są parametry, takie jak moc (w kW lub KM) oraz moment obrotowy.
Ze względu na zmienność oznaczeń w zależności od modelu, szczegółowy wykaz parametrów dla konkretnego silnika może być trudny do znalezienia w źródłach publicznych. W celu uzyskania najnowszych danych technicznych konkretnych modeli warto odwiedzić oficjalną stronę BYD Garcarek.
Bezpieczeństwo samochodów BYD
Najwyższe standardy bezpieczeństwa
Samochody elektryczne BYD zostały zaprojektowane z myślą o najwyższym poziomie bezpieczeństwa, co potwierdzają liczne nagrody i certyfikaty. Wszystkie modele dostępne w Polsce uzyskały 5 gwiazdek w testach Euro NCAP, co świadczy o doskonałej ochronie pasażerów. Pojazdy wyposażone są w zaawansowane systemy ostrzegania przed kolizją, hamowania awaryjnego oraz stabilizacji toru jazdy. Dodatkowo, trwałe i niezawodne akumulatory minimalizują ryzyko awarii, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa użytkowników.
Korzyści z przejścia na samochód elektryczny
Wybór samochodu elektrycznego BYD przynosi wiele korzyści. Pojazdy te są bardziej ekologiczne – nie emitują szkodliwych substancji do atmosfery, a ich efektywność energetyczna pozwala na pokonywanie dłuższych dystansów na jednym ładowaniu. Dodatkowo, cichsza praca i wysoki komfort jazdy czynią je atrakcyjnymi dla nowoczesnych kierowców. Innowacyjne rozwiązania, takie jak elektryczny układ napędowy 8 w 1, optymalizują wykorzystanie przestrzeni oraz efektywność energetyczną.
Zrównoważony rozwój i odpowiedzialność społeczna
BYD angażuje się w promowanie zrównoważonego rozwoju, projektując i produkując ekologiczne pojazdy oraz rozwiązania energooszczędne. Firma koncentruje się na zmniejszaniu emisji szkodliwych substancji i przeciwdziałaniu zmianom klimatycznym, jednocześnie rozwijając technologie oparte na odnawialnych źródłach energii, w tym fotowoltaikę. Odpowiedzialność społeczna BYD przejawia się także we współpracy z miastami przy tworzeniu inteligentnych systemów transportowych oraz programach edukacyjnych dla młodych inżynierów i naukowców.
